Είστε εδώ:
Αρχική > ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ > Ενθαρρυντικά για συνολική ανάκαμψη τα οικονομικά μεγέθη της ναυτιλίας

Ενθαρρυντικά για συνολική ανάκαμψη τα οικονομικά μεγέθη της ναυτιλίας

ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ Ν. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ: Παρά τα αντιφατικά στοιχεία που υπάρχουν στα οικονομικά δεδομένα της ελληνικής και ελληνόκτητης ναυτιλίας αυτό που προκύπτει από την προσεκτική ανάλυση των στοιχείων είναι ότι συνεχίζει να αποτελεί βασικό πυλώνα ανάπτυξης της χώρας μας για τα επόμενα χρόνια. Η μείωση του αριθμού των πλοίων ισορροπεί από την αύξηση του τονάζ και παρά την συνεχιζόμενη κρίση ο ελληνικός εφοπλισμός ναυπηγεί 196 πλοία. Ωστόσο, η αύξηση του αριθμού πλοίων τα τελευταία χρόνια δεν συνοδεύεται με την αντίστοιχη αύξηση των Ελλήνων ναυτικών που εργάζονται στα ελληνόκτητα πλοία. Το ναυτιλιακό συνάλλαγμα μετά την κρίση του 2008 έχει υποστεί μεγάλη πτώση, αλλά γενικά οι αντοχές της ελληνικής ναυτιλίας είναι τεράστιες παρά τις πιέσεις που ασκούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου και της φορολόγησης των πλοίων και των εταιρειών,αλλά και της καθίζησης των ναύλων από τον Μάιο του 2008. Ο ρόλος της Πολιτείας σε αυτή την περίοδο είναι καθοριστικός και καλείται να ενισχύσει όλους τους τομείς της ναυτιλίας και να διαμορφώσει ένα πλαίσιο διαλόγου με τους εμπλεκόμενους φορείς. Αξίζει να επισημάνουμε ότι δεν είχαμε κανένα θανατηφόρο ατύχημα πάνω σε πλοίο, όμως έχασαν τη ζωή τους 369 λουόμενοι σε διάφορες ακτές της χώρας! Αναλυτικά τα στοιχεία της ελληνόκτητης ναυτιλίας έχουν ως εξής:

Τα πλοία με ελληνική σημαία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου στην αρχή του Μαρτίου 2017, άνω των 1.000 gt αριθμούσαν 747 πλοία, 43.710.877 gt και 75.209.907 dwt και είναι μικρότερος κατά 62 πλοία σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2016. Το προηγούμεν ο έτος 2016 τα ελληνόκτηττα πλοία που είχαν υψωμένη την ελληνική σημαία ήταν 809, συνολικής μεταφορικής ικανότητας 78.948.501 dwt και αποτελούσαν πάνω από το 25% του ελληνόκτητου στόλου με όρους dwt.

Ο ελληνόκτητος στόλος εξάλλου μειώθηκε σε αριθμό πλοίων, αλλά αυξήθηκε σε τονάζ, τόσο σε dwt όσο και σε gt. Πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου την 1η Μαρτίου αριθμούσε 4.085 πλοία, 328.763.767 dwt και 192.430.519 gt. Με άλλα λόγια με το 2016 τα ο ελληνόκτητος στόλος μειώθηκε κατά επτά πλοία, αλλά σημείωσε αύξηση κατά 8.166.193 σε dwt και 3.526.325 σε gt. Ο ελληνόκτητος στόλος αντιπροσωπεύει το 16,2% του παγκόσμιου στόλου με όρους dwt από το 15,8% από το 2016. Επίσης αποτελεί το 24,7% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων, το 13% του παγκόσμιου στόλου Chemical & Products Tankers, το 10,49% του στόλου των πλοίων μεταφοράς αερίου, το 18,3% των bulkers, το 3,4% του παγκόσμιου στόλου επιβατηγών πλοίων.

Η δύναμη του υπό ελληνική σημαία στόλου, άνω των 100 κόρων σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, αριθμούσε τον Ιανουάριο του 2017 συνολικά 1.835 πλοία χωρητικότητας 44.708.570 κόρων, έναντι 1.839 και 44.458.971 κόρων. Δηλαδή μειώθηκε κατά 0,2% ως προς τον αριθμό πλοίων και αυξήθηκε κατά 0,6% ως προς την χωρητικότητα. Ο στόλος τον Ιανουάριο αριθμούσε 438 δεξαμενόπλοια, 527 φορτηγά, 624 επιβατηγά και 246 διάφορα πλοία.

Υπό ναυπήγηση βρίσκονταν για λογαριασμό των Ελλήνων εφοπλιστών την 1η Μαρτίου συνολικά 196 πλοία, 12.338.624 dwt και 20.602.634 gt, αριθμός κατά πολύ μικρότερος άλλων περιόδων, αλλά είναι ενδεικτικός της αντοχής που επιδεικνύει η ελληνόκτητος ναυτιλία.

Το ναυτιλιακό συνάλλαγμα παρουσιάζει σημαντική μείωση τα τελευταία χρόνια που οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: στην συνεχιζόμενη από το 2008 δραματική πτώση των ναύλων και από τα capital control. Αποτέλεσμα ήταν από 6,862 δις δολάρια που ήταν το 2014 να διαμορφωθεί στα 3,360 δις δολάρια το 2016. Ωστόσο να επισημάνουμε ότι τις περασμένες δεκαετίες είχαμε διάφορες διακυμάνσεις στην εισροή ναυτιλιακού συναλλάγματος που είχαν σχέση με την διεθνή οικονομική κρίση. Για παράδειγμα την δεκαετία 1998-2008, η αύξηση της καθαρής εισροής του συναλλάγματος από θαλάσσιες υπηρεσίες παρουσίασε μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 16.7% την 6ετία 2003-2008, έναντι 27.9% της 5ετίας 1998-2002. Επίσης, είχαμε μείωση κατά 5 περίπου δις, του ναυτιλιακού συναλλάγματος που εισέρρευσε στη χώρα το 2009 σε σχέση με το 2008, την πρώτη χρονιά της ναυτιλιακής κρίσης. Υπενθυμίζουμε ότι κατά τη δεκαετία 2000 -2010 με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η ναυτιλία έφερε στη χώρα μας 140 δις ευρώ σε συνάλλαγμα, ποσό που αντιστοιχούσε στο μισό του συνολικού δημόσιου χρέους που είχε διαμορφωθεί το 2009 ή 3,5 φορές περισσότερο που εισέπραξε η χώρα μας από το Γ’ ΚΠΣ και το ΕΣΠΑ για την περίοδο 2000-2013.

Στον τομέα των επισκευών πλοίων στην Ελλάδα, το 2016 επισκευάσθηκαν 445 πλοία συνολικής χωρητικότητας 5.131.185 κόρων, έναντι 366 πλοίων χωρητικότητας 4.592.523 κόρων το 2014. Τα 123 πλοία επισκευάσθηκαν εντός δεξαμενών καιτα 322 εκτός δεξαμενών.

Τα αργούντα πλοία κατά το 2016 ανήλθαν στα 81 από τα οποία τα 33 είχαν ελληνική σημαία και τα 48 ξένες σημαίες. Ο συνολικός αριθμός των αργούντων πλοίων αυξήθηκε κατά 58,8% και η ολική τους χωρητικότητα κατά 115,4% σε σύγκριση με το έτος 2015. Εξάλλου, ο αριθμός των αργούντων πλοίων άνω των 100 κόρων με ελληνική σημαία σε λιμένες του εσωτερικού αυξήθηκε κατά 22,2% και η ολική τους χωρητικότητα κατά 64,9% το 2016.

Όσον αφορά τα ναυτικά ατυχήματα των ελληνικών εμπορικών πλοίων κατά το 2016 καταγράφηκαν 14 ναυτικά ατυχήματα και τα περισσότερα προκλήθηκαν λόγω προσάραξης ( 6 πλοία) ή βλάβης μηχανής (3 πλοία), ενώ σε 2 πλοία προκλήθηκε ατύχημα λόγω πρόσκρουσης, σε 1 πλοίο λόγω πυρκαγιάς ή έκρηξης και σε 2 πλοία λόγω άλλων γεγονότων. Σε όλα τα ναυτικά ατυχήματα αναφέρθηκαν μόνο βλάβες επί των πλοίων ενώ δεν είχαμε καμία απώλεια ζωής ή φορτίου ή σοβαρός τραυματισμός. Το εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι είχαμε το 2016 συνολικά 269 θανάτους λουομένων σε ακτές της χώρας, ενώ δεν σημειώθηκε κανένα πάνω σε πλοίο!

Οι Έλληνες και ξένοι ναυτικοί που ήταν ναυτολογημένοι κατά την απογραφή του 2014 σε ελληνόκτητα πλοία ανέρχονταν σε 22.925, ενώ στην απογραφή του 2012 ήταν 22.880. Στα 1.273 που απογράφηκαν εργάζονταν 12.663 Έλληνες και 10.262 αλλοδαποί. Το 2012 υπηρετούσαν 13.026 Έλληνες και 9.854 ξένοι. Με άλλα λόγια στα υπό ελληνική σημαία πλοία το 55,4% ήταν ναυτολογημένοι Έλληνες ναυτικοί και το 44,6% αλλοδαποί.

Στον τομέα της ναυτικής εκπαίδευσης υπάρχει έντονο ενδιαφέρον των νέων να ακολουθήσει το ναυτικό επάγγελμα ωστόσο παρατητείται διαρροή στις διάφορες φάσεις της επαγγελματικής εξέλιξης των ναυτικών. Το συμπέρασμα είναι ότι ένας στους τρεις που εισάγονται στις ΑΕΝ εγκαταλείπει τις σπουδές του και στη συνέχεια ένας στους δύο παίρνει δίπλωμα πρώτης τάξης, είτε ως πλοίαρχος είτε ως μηχανικός.Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου από το τη σχολική περίοδο 2004 – 2005 μέχρι την περίοδο 2014 – 1015 εισήχθησαν στις ΑΕΝ Πλοιάρχων 8.129 και στις ΑΕΝ Μηχανικών άλλοι 4.839. Ο συνολικός αριθμός των εισαχθέντων σπουδαστών από το 2004 μέχρι το 2015 ήταν 12. 968, ενώ αποφοίτησαν 7.650! Με άλλα λόγια, δεν αποφοίτησαν συνολικά 5.210 σπουδαστές. Από τους 8.129 εισαχθέντες στις σχολές Πλοιάρχων αποφοίτησαν 4.947 και από τις σχολές Μηχανικών άλλοι 2.811. Οι αριθμοί είναι πιο απογοητευτικοί όταν η επεξεργασία των στοιχείων περνάει στον αριθμό διπλωμάτων που χορηγήθηκαν απο το 2004 -2005 μέχρι και τη χρονιά 2014 – 2015. Το δίπλωμα Γ’ τάξης το πήραν 5.160 ναυτικοί, το δίπλωμα Β’ τάξης το πήραν 3.896 ναυτικοί και το δίπλωμα Α’ τάξης το πήραν μόνο 2.738! Αλλά το ίδιο αναλογικά είναι και η διαρροή και στους μηχανικούς, όπου το δίπλωμα γ’ τάξης το πήραν 3.836 μηχανικοί, το δίπλωμα Β’ τάξης το πήραν 2.354 ναυτικοί και το δίπλωμα Α΄τάξης το πήραν μόνο 1.722! Με στοιχεία του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας το κόστος για την μόρφωση ενός αξιωματικού εκτιμάται στις 20.000 ευρώ και ότι κατά την διάρκεια της 35χρονης απασχόλησης ενός αξιωματικού στα πλοία μέχρι την συνταξιοδότηση του θα αποκομίσει περί τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ ή 58.000 ευρώ ετησίως κατά μέσο όρο. Αλλά, οι υψηλές αμοιβές δεν είναι φαίνεται δεν είναι ισχυρό κίνητρο για τους νέους να ακολουθήσουν το ναυτικό επάγγελμα. Αλλά και σε εκείνους που αποφασίζουν να μπουν στις ΑΕΝ κυριαρχούν άλλοι πιο δυνατότεροι λόγοι που τους οδηγούν να απομακρυνθούν από τα πλοία και τη θάλασσα.

Top